محدودیتهای فیزیکی و تاثیر آن در بهداشت دهان و دندان سالمندان

2016 بازدید چاپ

محدودیتهای فیزیکی می تواند روی سلامت دهان و دندان تاثیر گذارد

کاهش شنوایی

اختلالات بینایی

مشکلات استخوانی

دشواری در جویدن و بلعیدن

تغییرات در حس بویایی و چشایی

برخی از افراد با ناتوانایی های فیزیکی متولد می شوند. برخی دیگر ممکن است بر اثر بیماری یا تصادف ناتوان شوند. افراد زمانی که پیر می شوند احتمال ناتوانی در آنها بیشتر می شود. بیش از 70% افرادی که 80 ساله و بیشتر هستند به نوعی از ناتوانی فیزیکی رنج می برند.

اغلب مشکلات فیزیکی در افراد مسن مربوط به بینایی، شنوایی، حرکت کردن یا صحبت کردن است. آنها همچنین مشکلاتی در حس بویایی و چشایی، جویدن یا بلعیدن دارند. این چالشها می تواند روی سلامتی فرد، از جمله سلامتی دهان و دندان وی تاثیر گذارد.

 

کاهش شنوایی

زمانی که افراد پیرتر می شوند کاهش تدریجی شنوایی امری متداول است. در حدود یک دهم افراد در سن 65 سالگی و بیشتر از اختلال شنوایی رنج می برند. پزشکان معتقدند در معرض آلودگی های صوتی قرار گرفتن پس از سالها باعث بروز مشکلات عمده در شنیدن می شود. شنوایی آسیب دیده شده مستقیما روی سلامت دهان و دندان تاثیر ندارد. هرچند می تواند صحبت کردن بیمار با پرستار را دچار مشکل نماید. دستورالعمل ها ممکن است واضح نباشد. این امر می تواند منجر به بهداشت ضعیف دهان و دندان شود. همچنین چون بیمار نمی تواند بشنود ممکن است در مطب دندانپزشکی عصبی شود.

پیشنهادات

  • اگر شما از سمعک استفاده می کنید، اطمینان یابید که درست کار می کند. در زمان مراجعه به دندانپزشک آن را استفاده نمایید. اگر صدای تجهیزات و ابزار دندانپزشکی در شما احساس ناراحتی ایجاد می کند صدای آن را کم کرده و یا قطع کنید. 
  • اگر لب خوانی می کنید یا کم شنوا هستید، از دندانپزشک خود بخواهید ماسک خود را بردارد و صورت خود را به شما نزدیک کند. از آنها بخواهید آرامتر و واضخ تر صحبت نمایند. اگر از ایما و اشاره استفاده می کنید، یک مترجم همراه خود ببرید.
  • زمانیکه دندانپزشک یا دستیار با شما صحبت می کند، از او بخواهید هر گونه نویز را قطع کند، از جمله رادیو یا ساکشنی که دهان شما استفاده می نماید.

 

اختلالات بینایی

در حدود یک دهم افراد در سن 65 سالگی و بیشتر از اختلال بینایی  رنج می برند. اختلالات بینایی عبارتند از:

  • دیابت شبکیه
  • آب سیاه
  • آب مروارید
  • خال چشمی
  • کاهش توانایی در دیدن یا شناسایی جنبش ها
  • کاهش دید مرتبط با سن

افزایش سن خود می تواند منجر به کاهش دید شود. کاهش بینایی همچنین می تواند بدلیل مشکلات پزشکی رخ دهد. این بیماریها شامل دیابت، انواع خاصی از فشار خون، مشکلات گردش خون،سندروم Sjögren's و ... است.

افرادی که مشکلات بینایی دارند عموما به سختی می خوانند، غذا درست کنند، کارهای خانه را انجام دهند، خرید کنند، رانندگی کنند و یا بدون کمک راه بروند. یک مشکل بینایی هیچ تاثیر مستقیمی روی سلامت دهان و دندان ندارد. هرچند این مشکل منجر به عدم تعادل در خوردن غذاهای مغذی، مراجعه به دندانپزشک یا  بررسی مشکلات دهانی و دندانی در مراحل اولیه می شود. در نتیجه افرادی که مشکل بینایی دارند ممکن است تا زمانی که دردی نداشته باشند به دندانپزشک مراجعه نکنند.

پیشنهادات

  • مشکل بینایی همیشه آشکار نیست. اطمینان یابید افرادی که به مطب شما مراجعه می کنند از ناتوانایی خود آگاهی دارند
  • از کسی بخواهید تا یونیت دندانپزشکی شما را راهنمایی کنند. اگر قبلا به مطب مراجعه کرده اید و جای مبلمان را می دانید راحتتر خواهید بود
  • از دندانپزشک بخواهید زمانیکه با شما صحبت می کند رو در رو باشد و هر کاری که می خواهد انجام دهد به شما بگوید

 

مشکلات استخوانی

از هر 8 نفر یک نفر در سن 65 سالگی و بیشتر از انجام کارهای روزانه خود ناتوان است. این ناتوانی ها ممکن است شامل:

  • ورم مفاصل
  • کمر درد
  • تغییر شکل در پشت، ساق و بازوها
  • از دست دادن بازو یا ساق
  • استخوان درد

مشکلات استخوانی می تواند منجر به بروز تغییراتی در استخوان فک شود. این امر می تواند منجر به درد و تغییراتی در جویدن و روش خوابیدن شود. درمان این بیماری معمولا شامل استفاده از داروهایی است که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند. این داروها می توانند ریسک عفونتهای دهانی را افزایش دهند.

افرادی که مشکلات شدید استخوانی دارند گاهی اوقات در دندانهایشان احساس حالت گزگز و ناراحتی می کنند. این می تواند منجر به تغییراتی در رژیم غذایی شود که مواد مغذی را از بین می برد.

بر خلاف ورم مفاصل، بسیاری از مشکلات استخوانی تاثیر مستقیم روی سلامت دهان و دندان ندارند. هرچند، این مشکلات می تواند مراجعه فرد به دندانپزشک را دشوار سازد. شما همچنین ممکن است مشکلاتی در گرفتن مسواک یا نخ دندان در دست داشته باشید. این امر می تواند مراقبت از دندانها و لثه ها را دشوارتر سازد.

وسایلی هستند که با در نظر گرفتن محدودیتهای فیزیکی یا درد برای مراقبت از دهان و دندان شما در دسترس هستند.اینها شامل:

  • مسواکهایی با دسته بزرگ
  • مسواکهای برقی
  • وسایلی که بین دندانها را تمیز می کنند (نخ دندان، مسواکهای ویژه)
  • وسایلی که آب را داخل دهان پمپ می کنند

پیشنهادات

  • برای مسواک زدن و استفاده از نخ دندان کمک بگیرید
  • در رابطه با وسایل کمکی از دندانپزشک خود سئوال نمایید
  • از یک دکتر متخصص استخوان در مورد وسایلی که می توانند به شما کمک نمایند بپرسید
  • برای مراجعه به مطب آژانس بگیرید
  • وضعیت بدن خود را در طول درمان جابجا کنید
  • از دندانپزشک بخواهید زمان ملاقات را تا حد ممکن کوتاه کند

 

دشواری در جویدن و بلعیدن

افراد مسن اغلب در جویدن مشکل دارند. گاهی اوقات این اتفاق حتی برای افرادی می افتد که تمامی دندانهایشان طبیعی هستند. از دست دادن دندان می تواند کارایی جویدن را کاهش دهد. افرادی که در جویدن مشکل دارند ممکن است رژیم غذایی خود را بخاطر این مسئله تغییر دهند. این امر می تواند منجر به مواد مغذی ضعیف شود که می تواند روی سلامت کلی شما، سلامت دهان و دندان شما و کیفیت زندگی شما تاثیر گذارد.

مشکلات در بلعیدن غذا می تواند ریسک گیر کردن غذا یا وارد شدن غذا به مجراهای تنفسی را افزایش دهد. این امر aspiration نامیده می شود. استرس یا دیگر مشکلات پزشکی ممکن است مشکلات بلعیدن را بدتر کند. متداولترین دلیل مشکلات بلعیدن مشکلات عصبی است. بیماری پارکینسون می تواند زبان را کند کرده و منجر به از دست دادن هماهنگی بین جویدن و بلعیدن شود.  ورم مفاصل و دیابت نیز می تواند روی بلعیدن تاثیر گذارد.

بسیاری از بزرگسالان چندین مدل دارو مصرف می کنند. برخی از این داروها تاثیر جانبی دارند که حرکت پریشی نامیده می شود. این امر می تواند  حرکات تکراری دهان و زبان را متاثر کند. افرادی که این مشکل را دارند ممکن است احساس بدی داشته باشند. این افراد ممکن است نسبت به مراجعه به دندانپزشک بی میل باشند.

پیشنهادات

  • بطور منظم به دندانپزشک مراجعه نمایید. این امر به چندین علت اهمیت دارد:

اگر از دندان مصنوعی استفاده می کنید دندانپزشکتان باید بطور مرتب فیت بودن و تنظیمات آن را چک کند و در صورت نیاز آن را تنظیم نماید

چکاپهای منظم به دندانپزشک شما این فرصت را می دهد که پوسیدگی دندانتان را در مراحل اولیه شناسایی کند بنابراین از مشکلات بیشتر و از دست دادن دندان جلوگیری خواهد شد.

دندانپزشک و بهداشتکار شما سلامت لثه ها و دندان شما را چک خواهد نمود. آنها می توانند توصیه هایی را برای پیشگیری از بیماری پریودنتال و نگهداری از دندانهایتان به شما ارائه دهند

  • اگر در خوردن غذاهای خاصی مشکل دارید از دندانپزشک یا بهداشتکار خود بخواهید نحوه بهبود مواد مغذی در بدنتان را به شما توضیح دهد
  • بصورت روزانه و برای کمک به سلامت دندانهایتان از مسواک و نخ دندان استفاده نمایید.
  • اگر مشکلی در تنفس، قورت دادن غذا، خوردن یا صحبت کردن وجود دارد به دندانپزشک خود اطلاع دهید. در برخی از موارد، یک تغییر در داورها می تواند به این موضوع کمک نماید، اما این تغییر به پزشک شما بستگی دارد.

 

تغییرات در حس بویایی و چشایی

زمانیکه ما پیر می شویم، حس بویایی و چشایی ما اندکی تغییر می کند. هرچند، شرایط پزشکی یا خوردن برخی از داروها می تواند روی حس چشایی و بویایی تاثیر گذارد. شرایط دهان شما همچنین می تواند حس بویایی و چشایی شما را تغییر دهد. اینها شامل:

  • بیماری لثه (پریودنتال)
  • عفونتهای قارچی
  • تروما
  • خشکی دهان که بدلیل داروها یا دیگر مشکلات غدد بزاقی رخ می دهد مقدار ترشح بزاق را کم می کند

دهانی که دائما خشک است می تواند ریسک پوسیدگی دندان را افزایش دهد

پیشنهادات

با پزشک خود مشورت کنید و داروهایی را که منجر به خشکی دهان می شوند شناسایی کنید. در صورت امکان از پزشک خود بخواهید این داروها را تغییر دهد.

به مقدار زیاد از مرطوب کننده دهان یا بزاق مصنوعی استفاده نمایید.

  • برای مرطوب نگهداشتن دهانتان آب بنوشید. در طول روز همراه خود آب داشته باشید. در رختخواب هنگام شب کنار دست خود آب  بگذارید.
  • آبنباتهای بدون شکر بمکید. بیاد داشته باشید که خوردن تعداد زیادی آبنباتهای بدون شکر حاوی زایلیتول ممکن است یک تاثیر مسهل (روان کننده) داشته باشد.
 
 


 

 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 

 

 

مطالب مرتبط


ارسال دیدگاه جدید

سوال از دندانپزشک
پاسخ سوالات شما

سوال از دندانپزشکپاسخ سوالات شما

پنل دندانپزشکان
ارزیابی خطر

پنل دندانپزشکانارزیابی خطر

آخرین سوالات