آیا پستانک و شیشه شیر ممکن است دندانهای کودک مرا تخریب نماید؟

آیا پستانک یک مشکل است؟

پوسیدگی زودهنگام در دوران کودکی: نقش شیر خوردن با شیشه و تغذیه با شیر مادر

پیامدهای بلند مدت

پیشگیری از پوسیدگی

مکیدن

مکیدن یک واکنش طبیعی در نوزادان است. نوزادان این کار را حتی قبل از تولد شروع می کنند. مکیدن یک بخش طبیعی از رشد کودک در سالهای اولیه زندگی است که باعث می شود کودک احساس آرامش کند.

در واقع، حتی مکیدن در زمانی که کودک نیاز به شیر ندارد در وی احساس آرامشی را ایجاد می کند. بسیاری از نوزادان با مکیدن دستها، انگشت و یا پستانکها احساس راحتی می کنند. والدین اغلب نگران این مسئله هستند که مبادا مکیدن مشکلی را برای دهان و یا دندان کودک ایجاد نماید.

آیا پستانکها مسئله ساز هستند؟

در طول سالهای اولیه زندگی کودک، عادت مکیدن خطری را برای دهان کودک ایجاد نمی کند. اما مکیدن مکرر و بلند مدت می تواند مسئله ساز باشد. این مسئله مخصوصا در زمانی که این عادت تا زمان شروع به افتادن دندانهای شیری ادامه یابد مشکل ساز خواهد شد.

مکیدن در بلند مدت می تواند منجر به موارد ذیل گردد:

• انحراف دندانهای جلویی بالایی رو به بیرون
• انحراف دندانهای جلویی پایینی رو به داخل
• عدم توازی فک بالایی و پایینی
• باریک شدن کناره های سقف دهان

در صورتیکه کودک شما از پستانک استفاده می کند توصیه های زیر را در نظر بگیرید:

• پستانک هایی را بخرید که یک تکه باشند. پستانک نباید هیچ بخشی داشته باشد که قابل شکستن و جدا شدن باشد چرا که ممکن است توسط کودک بلعیده شده و منجر به خفگی وی گردد.
• هرگز پستانک را دور گردن کودک نبندید جرا که ممکن است بطور اتفاقی کشیده شده و منجر به خفگی وی گردد.
• سعی نکنید با فرو بردن پستانک در عسل و مواد شیرین کودک را آرام نمایید. این کار ریسک ابتلا به پوسیدگی را در کودک شما افزایش می دهد.
• از انرژی مثبت برای تشویق کودکان بزرگتر جهت ترک پستانک استفاده نمایید.

پوسیدگی زودهنگام در دوران کودکی: نقش شیر خوردن با شیشه و تغذیه با شیر مادر

بسیاری از کودکان تمایل دارند عمل مکیدن را با استفاده از بطری شیر انجام دهند. برخی کودکان نیز تغذیه با شیر مادر را دارند. مکیدن مکرر یا نوشیدن هر چیزی بجز آب از طریق شیشه شیر ریسک پوسیدگی گسترده و زود هنگام در کودک را افزایش می دهد. با وجود اینکه تغذیه با شیر مادر کار خوب و سلامت محوری است، اما تغذیه با شیر مادر بصورت مستمر نیز ریسک پوسیدگی را افزایش می دهد.

زمانیکه شکر یا دیگر کربوهیدراتها وارد دهان می شوند، غذای مورد نیاز برای باکتری های عامل پوسیدگی را فراهم می آورند. هر چه دفعاتی که کودک در طول روز تنقلات یا نوشیدنی می خورد  بیشتر باشد، باکتری ها غذای بیشتری می گیرند. این امر پوسیدگی در سنین بسیار کم در کودک را محتمل تر می کند. این اتفاق پوسیدگی زودهنگام نامیده می شود. پوسیدگی زودهنگام در کودک بسرعت گسترش می یابد. این امر اغلب منجر به درد و آبسه های دندانی شده و احتمال ابتلا به پوسیدگی در طول بزرگسالی را افزایش می دهد.

پوسیدگی دندان یک مشکل جدی برای کودکان است. این اتفاق منجر به درد، اختلالاتی  در خوردن، خوابیدن، یادگیری و بازی کردن کودک می شود. کودکانی که پوسیدگی زودهنگام دارند ممکن است ناچار به درمان ریشه و یا کشیدن دندان شوند. این امر معمولا در بیمارستان و با استفاده از بیهوشی انجام می شود.

در سالهای اولیه زندگی، ممکن است لکه های سفید کوچک یا خطوطی روی دندان مشاهده شود. این لکه ها یا خطوط اغلب در طول لبه های لثه مشاهده می شوند. در مراحل پیشرفته بیماری، این لکه ها قهوه ای می شوند. این شکل از پوسیدگی دندان می تواند بسرعت بدتر شده و منجر به مشکلات شدید دندانی شود. به محض بروز این مشکل والدین باید سریعا کودک را نزد دندانپزشک ببرند.

پیامدهای بلند مدت

دندانهای شیری مدتها پس از دوران کودکی در دهان کودک باقی می ماند. در واقع، برخی از این دندانها تا زمان نوجوانی در دهان کودک باقی می مانند. به همین سبب، سالم نگهداشتن دندانهای شیری و توقف پوسیدگی به محض ایجاد آن ضروری است. درست مانند دندان بزرگسالان، پوسیدگی در دندان کودکان نیز می تواند منجر به درد، اختلال در خوردن و صحبت کردن شود. اگر دندان شیری خیلی زود کشیده شده یا از دست برود، دندانهای دیگر به فضای ایجاد شده می توانند حرکت کنند. این امر می تواند منجر به به هم ریختگی دندان کودکان شود. درست مانند دندان بزرگسالان، عفونتهای دندانی در صورتیکه درمان نشوند می تواند تهدیدی برای زندگی و سلامت فرد باشد.

پیشگیری از پوسیدگی

با سلامت نگهداشتن دهان می توان از پوسیدگی پیشگیری کرد. این امر به خوردن غذاهای سالم، مسواک زدن و استفاده از نخ دندان بصورت منظم، و مراجعه منظم به دندانپزشک نیاز دارد.

ذیلا توصیه هایی برای پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان ارائه شده است:

• از سن یکسالگی مراجعات منظم به دندانپزشک را آغاز نمایید.
• به کودک خود اجازه ندهید بطور مکرر همراه با یک بطری نوشیدنی راه برود و یا بطور مکرر از پستانک استفاده نماید.
• لثه ها و دندانهای کودکتان را (خواه از شیشه استفاده کند و یا شیر مادر) حداقل دو بار در روز با دستمال مرطوب یا اسفنج تمیز نمایید.
• اگر خودتان پوسیدگی دندان دارید، برای پیشگیری از انتقال باکتری های دهانتان به دهان کودک مراقبت های ویژه ای را اتخاذ نمایید. باکتری هایی که منجر به پوسیدگی زودهنگام دندان می شوند نوعا از مادر به کودک انتقال می یابند. این اتفاق می تواند به روشهای بسیاری رخ دهد. برای مثال ممکن است شما غذای کودک را با قاشق تست کنید و سپس با همان قاشق به کودک غذا بدهید. یا ممکن است کودک دست خود را در دهان شما بگذارد و همان دست را در دهان خودش نیز ببرد.
• اطمینان یابید آبی که به کودکتان می دهید حاوی فلوراید است. فلوراید به پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک می نماید. اگر در آب فلوراید کافی وجود ندارد، از دندانپزشک بخواهید به شما توضیح دهد چگونه نیاز به فلوراید را در کودکتان مدیریت کنید.