تغییر رنگ دندان چیست؟

دندان شما با تغییراتی درون دندان یا توسط لکه هایی که روی سطحش ایجاد می شود تغییر رنگ دهد. سه نوع اصلی تغییر رنگ دندان وجود دارد:

• خارجی: این امر زمانی اتفاق می افتد که لایه خارجی دندان (مینا) لک می شود. قهوه، نوشابه یا دیگر نوشیدنی ها و غذاها می توانند دندان را لک نمایند. سیگار کشیدن نیز می تواند منجر به ایجاد لکه های خارجی شود.
• درونی: این اتفاق زمانی می افتد که ساختار داخلی دندان (عاج) تیره تر می شود یا ته رنگ زرد به خود می گیرد. شما در صورتی به این نوع تغییر رنگ دچار می شوید که:

• در طول دوران کودکی بیش از حد در معرض فلوراید قرار بگیرید
• مادر شما در طول نیمه دوم بارداری از آنتی بیوتیکهای تتراسایکلین استفاده کرده باشد
• شما در سن 8 سالگی یا کمتر از آنتی بیوتیکهای تتراسایکلین استفاده کرده باشید
• زمانیکه کوچک بوده اید ضربه ای به شما وارد شده است که روی دندانتان تاثیر گذاشته است. برای مثال، یک زمین خوردن، ممکن است به رشد دندانهای دائمی شما آسیب برساند.
• ضربه ای به دندانهای دائمی شما وارد شده است و خونریزی داخلی باعث تغییر رنگ دندان شده است
• شما در شرایط نادری متولد شده اید که (نارسایی دندانی مادرزادی) imperfecta dentinogenesis نامیده می شود. این امر منجر به تغییر رنگ دندان به خاکستری، کهربایی یا زرشکی رنگ می شود. 
• تغییر رنگ مربوط به سن: این امر ترکیبی از فاکتورهای داخلی و خارجی است. عاج بطور طبیعی با گذر زمان زرد رنگ می شود. مینایی که دندان را پوشش می دهد با گذر زمان نازکتر می شود و عاج درونش را نشان  می دهد. غذاها و سیگار کشیدن نیز می تواند با پیرتر شدن فرد دندان را لکه دار نماید. در نهایت، تراش یا جراحت می تواند منجر به تغییر رنگ دندان شود، بویژه زمانیکه پالپ دندان آسیب دیده است.

علائم

علائم شامل لکه هایی روی مینای دندان می باشد. این لکه های می توانند در محدوده رگه های سفید رنگ تا لکه ها و حفره های زرد رنگ یا قهوه ای رنگ باشند. اگر مینا کنار برود و عاج درون آن نشان داده شود شما ممکن است رنگ زردی را مشاهده نمایید.

تشخیص

تست ویژه ای مورد نیاز نیست. یک دندانپزشک یا بهداشتکار می تواند با نگاه کردن به دندان تغییر رنگ آن را تشخیص دهد.

طول دوره مورد انتظار

برخی از تغییر رنگهای دندان می تواند با تمیز کردن حرفه ای از بین برود. بعنوان مثال لکه هایی که بدلیل خوردن قهوه به وجود می آیند. هرچند، بسیاری از لکه ها دائمی هستند. دندانها گاهی اوقات می توانند توسط ژل بلیچینگ سفید شوند. در برخی از موارد؛ اگر تغییر رنگ شدید باشد ممکن است برای پوشش آن از کران یا ونیر استفاده شود.

پیشگیری

مسواک زدن دندانها بعد از هر وعده غذایی می تواند به پیشگیری از بوجود آمدن برخی لکه ها کمک نماید. دندانپزشکان توصیه می کنند که بعد از خوردن قهوه، نوشیدنی یا غذاهایی که ممکن است دندانهای شما را لک نمایند دهان خود را با آب بشویید. جرمگیری مرتب دندانها توسط بهداشتکار نیز به حذف لکه های سطحی دندان کمک می نماید.

لکه های درونی (باطنی) بدلیل آسیب عصب یا مجراهای خونی دندان رخ می دهند که گاهی اوقات قابل پیشگیری است. شما ممکن است مجبور شوید قبل از آنکه دندان پوسیده یا تیره  شود برای برداشت بخش درونی دندان (پالپ) درمان ریشه را انجام دهید.  هرچند دندانی که درمان ریشه روی آن انجام می شود ممکن است در هر صورت تیره شود.

برای پیشگیری از لکه های ذاتی در کودکان از در معرض قرار گرفتن فلوراید زودهنگام پیشگیری نمایید. زمانیکه مینا شکل می گیرد فلوراید نمی تواند منجر به تغییر رنگ دندان شود.

درمان

بسیاری از لکه های خارجی که بدلیل غذا یا نوشیدنی بوجود آمده اند می توانند با تمیز کردن حرفه ای منظم و مراقبت خانگی از بین بروند. مراقبت خوب در خانه شامل مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و شستن دهان بعد از هر وعده غذایی می باشد.

تغییر رنگ اغلب می تواند توسط بکارگیری یک عامل سفید کننده روی مینای دندان از بین برود. یکی از این تکنیکها پاور بلیچینگ است. با این روش دندانپزشک یک ژل بلیچینگ فعال شده توسط نور را بکار می گیرد که می تواند در عرض 30 تا 45 دقیقه بطور قابل توجهی دندان را سفید نماید. برای این کار چندین جلسه ممکن است نیاز باشد و یا برای بلیچینگ خانگی از تری (قالب دندان) استفاده شود.

این کار در منزل نیز می تواند انجام شود، اما زمان درمان طولانی تر می شود.

شما همچنین می توانید محصولات سفید کننده خریداری نمایید. آنها خاصیت سفیدکنندگی ضعیف تری دارند. خمیردندانهای سفید کننده نیز ممکن است بتوانند لکه های کوچکتر را از بین ببرند. آنها در واقع رنگ کلی دندان را تغییر نمی دهند.

اگر دندان شما پس از انجام درمان ریشه تیره شده است، بلیچینگ مینا کمکی به شما نخواهد کرد. دندانپزشک شما ممکن است مواد بلیچینگ را داخل دندان بکار بگیرد یا ممکن است از کران یا ونیر برای دندان شما استفاده نماید.

بلیچینگ برخی از لکه ها را سفیدتر نخواهد کرد؛ از جمله لکه های تتراسایکلین. در این مورد، دندانپزشک شما ممکن است نواحی تغییر رنگ داده شده را پوشش دهد. این کار همچنین زمانیکه دندانها لب پر شده و یا بشدت آسیب دیده اند می تواند مفید باشد.

چه زمانی به یک متخصص مراجعه کنیم؟

تغییر رنگ دندان اساسا یک مشکل زیبایی است. اگر از ظاهر دندان خود ناراضی هستید به یک دندانپزشک مراجعه نمایید. هر گونه تغییر در رنگ دندان کودک توسط یک دندانپزشک باید ارزیابی شود.

پیش آگهی

پیش آگهی داشتن در مورد لکه های خارجی بسیار خوب است. از بین بردن لکه های درونی ممکن است دشوارتر بوده و زمان بر تر باشند.